Friedrich Merz, udhëheqësi konservator i CDU/CSU, u bë kancelari i dhjetë i Republikës Federale të Gjermanisë më 6 maj. Me ardhjen e tij në pushtet, shumëkush priste një fillim të ri dhe energjik për qeverinë gjermane. Por realiteti politik dhe reagimi publik kanë qenë të vakëta, madje skeptike. Sipas një sondazhi të fundit të Deutschlandtrend të realizuar nga ARD, qytetarët nuk e kanë përjetuar këtë ndryshim si një kthesë të madhe. Mungon entuziazmi dhe besimi se bëhet fjalë për një fillim të suksesshëm.
Merz nuk arriti të zgjidhej kancelar në raundin e parë të votimit në Bundestag – një fakt që në vetvete është simbolikisht i rëndësishëm në politikën gjermane, pasi deri më sot të gjithë kancelarët kishin marrë votëbesimin menjëherë. Edhe pse u zgjodh në raundin e dytë, dështimi fillestar e dobëson pozicionin e tij që në nisje.
Sipas të dhënave të Infratest dimap, i cili intervistoi 1325 qytetarë me të drejtë vote më 5 dhe 6 maj, vetëm një e treta e tyre kanë një mendim pozitiv për Merz. Ndërkohë, 59 për qind shprehen se nuk besojnë se ai është zgjedhja e duhur për kancelar. Kjo tregon për një mungesë të thellë besimi, e cila mund të ketë rrënjët jo vetëm te mënyra e zgjedhjes së tij, por edhe në kontradiktat e tij politike – si ndryshimi i papritur i qëndrimit ndaj rregullave të borxheve apo bashkëpunimi i mëhershëm i nënkuptuar me AfD-në.
Edhe për disa ministra të rinj nuk ka simpati të madhe. Ministri i Brendshëm, Alexander Dobrindt, vlerësohet negativisht nga 42 për qind e të anketuarve. E vetmja figurë që gëzon besim të gjerë është Boris Pistorius, i cili shihet si një politikan serioz dhe i qëndrueshëm – 73 për qind e qytetarëve e mbështesin atë në detyrën e re.
Pavarësisht pakënaqësisë me qeverinë e re, preferencat ndaj partive mbeten të ngjashme me më parë. CDU/CSU do të merrte 27 për qind të votave, një rritje modeste. SPD mbetet në nivelin e ulët prej 16 për qind, ndërsa AfD forcon pozitat si forca më e madhe opozitare me 23 për qind. Ndërkohë, të Gjelbrit dhe të Majtët janë afër njëri-tjetrit, me përkatësisht 11 dhe 10 për qind.
Megjithatë, reputacioni i AfD-së po lëkundet. Në fillim të majit, Zyra Federale për Mbrojtjen e Rendit Kushtetues e klasifikoi këtë parti si “ekstremiste e djathtë”, bazuar në prova të mbledhura gjatë viteve. Kjo ka ndezur një debat të ashpër publik mbi legjitimitetin e saj politik. 67 për qind e qytetarëve pajtohen me këtë klasifikim, dhe 43 për qind madje e mbështesin ndalimin e AfD-së – ndonëse një shumicë e lehtë (47 për qind) është kundër.
Tema të ndjeshme si migracioni dhe përballja me të kaluarën naziste mbeten thelbësore në debatin publik. 45 për qind e qytetarëve në të gjithë Gjermaninë shprehen në përputhje me politikat anti-migracion të AfD-së. Sa i përket trashëgimisë historike, një pjesë e madhe e mbështetësve të kësaj partie besojnë se për krimet naziste është folur mjaft. Megjithatë, shumica e qytetarëve të tjerë mendojnë se kujtesa dhe përballja me të kaluarën mbeten thelbësore për demokracinë gjermane.
Në këtë atmosferë të tensionuar, qeveria e re e Friedrich Merz nis rrugëtimin e saj jo me vrull, por nën hijen e skepticizmit dhe polarizimit politik. Premtimi për ndryshim të madh është përballur me një realitet të vështirë: mungesë besimi, ndasi politike dhe një opozitë që, ndonëse e kontestuar, vijon të fitojë terren.