Konsumi i tepërt i sheqerit është prej kohësh një shqetësim i madh për shëndetin publik, kryesisht për shkak të lidhjes së tij me obezitetin, diabetin e tipit 2 dhe sëmundjet kardiovaskulare. Megjithatë, hulumtimet e fundit kanë zbuluar një lidhje edhe më shqetësuese: konsumimi i lartë i sheqerit mund të rrisë ndjeshëm rrezikun e zhvillimit të sëmundjes së Alzheimerit.
Çfarë është sëmundja e Alzheimerit?
Sëmundja e Alzheimerit është forma më e zakonshme e demencës dhe karakterizohet nga një përkeqësim progresiv i funksioneve njohëse të trurit, siç janë kujtesa, mendimi dhe sjellja. Ky proces shkatërron qelizat e trurit dhe funksionet bazë të tij.
Si ndikon sheqeri në tru?
Sheqeri në sasi të tepërta, veçanërisht sheqeri i shtuar që gjendet në ushqime të përpunuara, pije të gazuara dhe ëmbëlsira, ka një efekt negativ në tru. Sheqeri rrit nivelin e glukozës në gjak, e cila mund të shkaktojë rezistencë ndaj insulinës në tru. Insulina është një hormon shumë i rëndësishëm që ndihmon qelizat e trupit dhe të trurit të përdorin glukozën si burim energjie.
Rezistenca ndaj insulinës në tru mund të shkaktojë dëmtime në rajonet e trurit që janë kyçe për kujtesën dhe njohjen. Përveç kësaj, studimet kanë treguar se njerëzit me diabet të tipit 2, të cilët shpesh përjetojnë nivele të larta të glukozës në gjak, kanë një rrezik më të lartë për të zhvilluar sëmundjen e Alzheimerit. Ky fenomen ka bërë që disa shkencëtarë të fillojnë ta quajnë Alzheimerin “diabeti i tipit 3”.
Hulumtimet që mbështesin lidhjen
Një numër studimesh të kohëve të fundit kanë shqyrtuar lidhjen midis konsumit të sheqerit dhe sëmundjes së Alzheimerit. Një studim i publikuar në revistën “Journal of Alzheimer’s Disease” zbuloi se konsumi i lartë i pijeve të sheqerosura shoqërohej me një përkeqësim më të shpejtë të funksioneve njohëse dhe një rrezik të shtuar për Alzheimer. Po ashtu, një hulumtim nga “University of Bath” tregoi se nivelet e larta të sheqerit mund të ndërhyjnë në funksionimin e proteinave të trurit të lidhura me Alzheimerin, duke çuar në formimin e pllakave amiloide, të cilat janë të lidhura me përkeqësimin e sëmundjes.
Pasojat për shëndetin publik
Duke pasur parasysh këto gjetje, është e qartë se reduktimi i konsumit të sheqerit duhet të jetë një prioritet për shëndetin publik, jo vetëm për të parandaluar sëmundjet metabolike, por edhe për të mbrojtur shëndetin e trurit dhe për të ulur rrezikun e Alzheimerit.
Shumë vende dhe organizata shëndetësore kanë filluar tashmë të rekomandojnë reduktimin e konsumit të sheqerit. Zëvendësimi i sheqerit të shtuar me alternativa më të shëndetshme, si frutat e freskëta dhe ushqimet e pasura me fibra, është një hap i rëndësishëm në drejtimin e duhur.