Ish-presidenti amerikan Donald Trump ka shpërfaqur një ton gjithnjë e më të ashpër ndaj Kremlinit, ndërsa lufta në Ukrainë hyn në vitin e saj të katërt me një përshkallëzim të ndjeshëm të dhunës nga ana e Rusisë. Sipas mediave amerikane, Trump ka lëshuar një ultimatum të drejtpërdrejtë ndaj presidentit rus Vladimir Putin, duke i dhënë atij një afat dyjavor për të ndërmarrë hapa konkretë drejt një armëpushimi, përndryshe – sipas tij – SHBA do të përgjigjet “ndryshe”.
Deklaratat e Trump erdhën pas një vale të re bombardimesh ruse ndaj Ukrainës, të cilat raportohen si disa nga më të mëdhatë dhe më vdekjeprurëset që nga nisja e agresionit në vitin 2022. Sulmet, veçanërisht ato ndaj kryeqytetit Kiev gjatë fundjavës së kaluar, kanë lënë të paktën 13 të vdekur dhe dhjetëra të plagosur, përfshirë edhe fëmijë.
I pyetur nga gazetarët në Zyrën Ovale për mundësinë që Putin të jetë i interesuar për përfundimin e luftës, Trump u përgjigj shkurt: “Nuk mund t’jua them këtë, por do t’ju njoftoj pas rreth dy javësh. Do të zbulojmë nëse po na përgjon apo jo. Dhe nëse është, ne do të përgjigjemi pak më ndryshe.”
Trump e ka quajtur Putinin “të çmendur” në një sërë postimesh në rrjetin social Truth Social, duke e akuzuar se po luan me zjarrin. Komentet e tij janë shenjë e frustrimit në rritje me dështimet e vazhdueshme të përpjekjeve për ndërmjetësim mes Rusisë dhe Ukrainës – përfshirë edhe një telefonatë të fundit dyorëshe me Putinin, që megjithatë nuk solli ndonjë përparim konkret.
Pas telefonatës, Kremlini deklaroi se ishte i gatshëm për të punuar për një memorandum paqeje, por një dokument i tillë nuk është dorëzuar ende. Ndërkohë, Rusia ka intensifikuar sulmet me dronë dhe raketa ndaj Ukrainës, çka ka vënë në dyshim serioz çdo sinjal të mirëbesimit nga Moska.
Një ndihmës i Putinit reagoi ndaj deklaratave të Trump duke thënë se “nuk është mjaftueshëm i informuar për realitetin në terren”, ndërsa këshilltari i lartë i Kremlinit, Yury Ushakov, e akuzoi Ukrainën për “sulme terroriste” ndaj qyteteve ruse.
Në sfondin e këtyre tensioneve, kancelari i ri gjerman Friedrich Merz ka konfirmuar se Berlini do të ndihmojë Kievin në prodhimin e raketave me rreze të gjatë veprimi – një hap që Kremlini e konsideron “ndryshim të rrezikshëm të politikës” dhe kërcënim për përpjekjet e paqes.
Trump, ndërkohë, ka zbutur kërkesën fillestare për një armëpushim të menjëhershëm 30-ditor – një propozim që u mbështet vetëm nga Ukraina – dhe tani kërkon një samit të drejtpërdrejtë me Putinin për të negociuar një marrëveshje “përparimi”.
Por Rusia ka ngritur kërkesa të reja, duke përfshirë njohjen e Krimesë si territor rus dhe heqjen dorë të Ukrainës nga pjesë të tjera të territorit të saj – kushte që vështirë se mund të pranohen nga Kievi apo nga Perëndimi.
Ish-ambasadori amerikan në Moskë, Michael McFaul, i ka cilësuar këto kërkesa si “pilula të helmuara” të qëllimshme për të sabotuar paqen dhe për t’i hedhur fajin Ukrainës.
Përballë një konflikti që ka marrë dhjetëra mijëra jetë dhe ka shkatërruar një të pestën e territorit të Ukrainës, përpjekjet diplomatike mbeten të bllokuara. Ndërsa Trump kërkon të rrisë presionin ndaj Rusisë, mbetet për t’u parë nëse kërcënimet e tij do të sjellin ndryshime reale në fushën e betejës – apo do të mbeten vetëm në fushën e retorikës.