Nga Gëzim Kasumaj
Proverba popullore shqiptare “Mos bë çka nuk bën kush, se të gjen ajo çka nuk ka gjetur kënd” shërben si metaforë e fuqishme për zhvillimet politike që çuan Kosovën në zgjedhje të jashtëzakonshme parlamentare. Pas një bllokade gati 10-mujore të krijimit të institucioneve, vendi prodhoi një rezultat të qartë elektoral: Lëvizja Vetëvendosje, me koalicionin e saj, fitoi rreth 50% të votave, ndërsa asnjë parti tjetër nuk iu afrua asaj.
Ky rezultat merr peshë të veçantë kur analizohet jo vetëm përballë opozitës politike, por edhe përballë qëndrimit dominues të mediave në Kosovë gjatë gjithë periudhës së bllokadës dhe fushatës parazgjedhore.
Mediat gjatë bllokadës dhe fushatës parazgjedhore: nga raportimi në pozicionim
Gjatë muajve të krizës institucionale, por edhe të fushatës parazgjedhore, një pjesë e konsiderueshme e televizioneve kombëtare, portaleve informative, gazetave dhe hapësirave digjitale të lidhura me opozitën ndërtuan një narrativë pothuajse uniforme:
Vetëvendosje, si parti e parë, ishte fajtore kryesore – në disa raste edhe e vetme – për bllokadën institucionale.
Kjo u reflektua në:
Tituj editorialë me ton akuzues, përzgjedhje të njëanshme të analistëve dhe komenteve politike, theksim të vazhdueshëm të përgjegjësisë së partisë fituese, dhe amplifikim të mesazheve opozitare në rrjete sociale, shpesh pa distancë kritike.
Në shumë raste, media e zhvendosi veten nga roli i vëzhguesit kritik në rolin e aktorit politik, duke krijuar perceptimin e një fronti mediatik kundër një subjekti të vetëm.
Paradoksi elektoral: kur narrativa mediatike nuk përputhet me votën
Rezultati prej 50% për Vetëvendosjen dhe koalicionin e saj tregon një çarje të dukshme mes narrativit mediatik dhe perceptimit qytetar. Pavarësisht presionit të vazhdueshëm medial, një pjesë dërrmuese e elektoratit:
Nuk e pranoi tezën e fajësisë ekskluzive të Vetëvendosjes, e pa bllokadën si produkt të dështimit kolektiv për kompromis, dhe e interpretoi diskursin mediatik si të politizuar ose selektiv.
Në këtë pikë, proverba merr edhe një kuptim të dytë:
Media që “bëri çka nuk bën kush” – duke u rreshtuar hapur ose tërthorazi – u përball me “diçka që nuk e kishte gjetur kënd”: humbjen e ndikimit narrativ mbi votën popullore.
Roli i rrjeteve sociale dhe opozitës
Rrjetet sociale të opozitës funksionuan si zgjatim i diskursit mediatik tradicional, duke krijuar një ekosistem komunikimi ku:
kritika ndaj partisë që kishte fituar shumicën në zgjedhjet e shkurtit të vitit 2025 ishte konstante, ndërsa vetë opozita rrallëherë ofroi autokritikë ose zgjidhje konkrete.
Kjo simbiozë mes politikës opozitare dhe një pjese të mediave kontribuoi në perceptimin se kritika nuk ishte thjesht profesionale, por strategjike.
Si duhet të sillen mediat tani?
Rezultati zgjedhor u imponon mediave një moment reflektimi profesional.
Media duhet të rikthehet te raportimi faktik, balanca e mendimeve dhe ndarja e qartë mes lajmit, analizës dhe opinionit.
Vota prej 50% nuk është incident, por mesazh. Mediat nuk kanë për detyrë ta pëlqejnë rezultatin, por ta respektojnë dhe ta interpretojnë ndershmërisht.
Qeveria e ardhshme duhet mbikëqyrur fort, por kritika duhet të jetë simetrike, argumentuese dhe e bazuar në performancë, jo në pozicionim politik.
Mediat nuk mund të funksionojnë si zëdhënëse të pakënaqësisë opozitare. Një demokraci funksionale kërkon media autonome, jo aleate të përkohshme politike.