Lindje e Mesme – Sundimtarët e rinj të Sirisë kanë promovuar disa luftëtarë të huaj islamikë në poste të larta ushtarake, përfshirë një shqiptar me origjinë nga Maqedonia e Veriut, një shtetas të Taxhikistanit dhe tre ujgurë kinezë. Kjo ka shkaktuar shqetësime në vendet e tyre të origjinës për rrezikun e eksportimit të revolucionit.
Abdul Samrez Jashari, 48 vjeç, nga Maqedonia e Veriut – i njohur si Abu Qatada al-Albani – ka marrë gradën e kolonelit. Ai është udhëheqës i grupit militant “Xhemati Albani,” i përbërë kryesisht nga shqiptarë etnikë dhe aleat i organizatës Hayat Tahrir al-Sham (HTS), një grup islamist i shpallur terrorist nga SHBA-ja dhe BE-ja. Jashari është i sanksionuar nga SHBA-ja që nga viti 2016 për lidhjet me Al-Nusra, degë e Al-Kaidës në Siri, dhe për mbledhje fondesh për familjet e luftëtarëve.
Një tjetër luftëtar i huaj, Saifiddin Tojiboev nga Taxhikistani, po ashtu është promovuar në gradën e kolonelit. Autoritetet në Taxhikistan e akuzojnë atë për përfshirje në organizata terroriste dhe rekrutimin e luftëtarëve. Tojiboev ka qenë pjesë e konfliktit në Siri që nga viti 2013 dhe është ndaluar të kryejë aktivitete financiare nga Banka Qendrore e Taxhikistanit.
HTS-ja, e cila kontrollon pjesë të Sirisë pas rrëzimit të Bashar al-Assadit në dhjetor 2024, ka deklaruar se synon të krijojë një ushtri profesionale duke përfshirë militantë nga fraksione të ndryshme. Ky grup islamist po përpiqet të integrojë luftëtarët e huaj në strukturat e tij dhe të aplikojë politika më të moderuara.
Sipas ekspertëve, shqiptarët përbëjnë një numër të vogël të luftëtarëve të huaj në Siri. Grupi HTS dhe aleatët e tij mendohet të kenë rreth 10.000 luftëtarë në total. Në vendet e origjinës, këta individë shihen si kërcënim për stabilitetin kombëtar.
Ekspertët nuk besojnë se shqiptarët e përfshirë në konfliktet në Siri do të kërkojnë të kthehen në vendet e tyre pas përfundimit të luftës. Megjithatë, qeveritë e disa vendeve, përfshirë Kosovën dhe Shqipërinë, kanë riatdhesuar disa qytetarë, kryesisht familjarë të luftëtarëve. Ende, mijëra luftëtarë të huaj mbeten në Siri dhe Irak, duke përbërë një shqetësim të madh për sigurinë globale.
Ahmed al-Sharaa, i njohur si Abu Mohammed al-Golani dhe udhëheqës i HTS-së, po shqyrton mundësinë e dhënies së shtetësisë siriane për të huajt që kanë mbështetur këtë grup gjatë luftës, duke synuar t’i integrojë ata në shtetin e ri sirian.