Nga Abdulla Diku
Këto janë disa nga ndërtimet që Fondacioni Shqiptaro-Amerikan për Zhvillim (AADF) planifikon të realizojë në zonën e mbrojtur “Liqeni i Pogradecit” — një pasuri botërore e shpallur nga UNESCO.
Investimet që AADF synon të zhvillojë përbëhen nga ndërtime me intensitet të madh — struktura gjigande betoni në zemër të zonës së mbrojtur.
UNESCO pritet të miratojë këto ditë vendimin paraprak 47 COM 7B.54, i cili rekomandon përfshirjen e Trashëgimisë Natyrore dhe Kulturore të Rajonit të Ohrit (Shqipëri/Maqedoni e Veriut) në Listën e Trashëgimisë në Rrezik.
Arsyeja kryesore është:
• Projekte ndërtimi dhe zhvillimi të ndërmarra pa vlerësim ndikimi dhe pa njoftim paraprak ndaj UNESCO-s.
• Rrezik i madh për Vlerën Universale të Jashtëzakonshme (OUV) të liqenit.
Në pjesën shqiptare të liqenit, si shumë problematike shihen:
Urbanizimi i paligjshëm dhe mungesa e ndryshimeve në planet urbanistike; Përgjigje negative ndaj kërkesave të UNESCO-s për të: • hequr mundësinë e zhvillimit urban përgjatë bregut Pogradec–Tushemisht dhe në Lin; • ndaluar ndërtimin në kodrën mbi Parkun e Drilonit; • ndaluar zhvillimin urban në zonën rurale midis Tushemishtit dhe Drilonit; Mungesa e Vlerësimeve Mjedisore Strategjike dhe Vlerësimeve të Ndikimit në Mjedis (SEA/EIA).
Gjatë ditëve të ardhshme të sesionit, Komiteti i UNESCO-s do të votojë për:
• Përfshirjen zyrtare të Ohrit në listën e rrezikut (47 COM 7B.54);
• Kërkesën për masa dhe raportim nga shtetet (47 COM 7B.56);
• Amendamentin e propozuar nga Maqedonia e Veriut, që synon anulimin e përfshirjes në atë listë (ndërkohë që Shqipëria nuk ka bërë një përpjekje të tillë).
Nëse nuk ndodh një kthesë e papritur, Liqeni i Ohrit do të shpallet për herë të parë Trashëgimi Botërore në Rrezik.
Kjo është vetëm një nga pasojat e amendimit të ligjit “Për zonat e mbrojtura” të vitit të kaluar.