Nga Gentiana Kone
77 hapa ishin nga bregu i detit deri te porta e shtëpisë së Mario Fedeles, hapa që zonja e maceve i kishte numëruar disa herë, si në ag, ashtu dhe në mbrëmje, për të qenë e sigurtë që nuk kishte gabuar. Ishte një nga bujtëset verore të vilës që zinte apartamentin e katit të dytë, ku dritaret e dhomës së gjumit shikonin malin Epomeo.
Vila kishte formën e një galete spanjolle, që lundronte mbi një det vreshtash, me kapiten vejanin Mario Fedele dhe qenin e tij Goccolia.
Gati një vit më parë vila kishte humbur matronën e saj dhe që atë ditë zoti Mario kishte lënë dhomën bashkëshortore e flinte në atë të miqve. Dritaret e dhomës së tij shikonin nga porta kryesore e oborrit dhe një urë e ngushtë lidhte verandën me vendin ku Gocciola kalonte vitet e fundit të pleqërisë. Kishte qenë ndihmësi i pandarë i të zotit, kur ky i fundit lundronte me misionin e kapjes së kontrabandistëve dhe jo pak herë kishte dëshmuar dobinë dhe kurajon e tij. E kishte kaluar moshën kur shokët e tij ndahen nga kjo botë dhe ngrihej vetëm për të përshëndetur të zotin në vizitën mëngjesore që ai i bënte sapo hapte sytë. I rrethuar nga pemë që mbusheshin me limona e mandarina disa herë në vit, asgjë nuk e shqetësonte më dhe nuk dëgjohej të lehte as kur hëna ishte e plotë.
Vila ishte ndarë në disa apartamente, secila me një shkallë më vete.
Në të tria anët ishte e rethuar nga vreshta, ndërsa pemëve të limonave dhe mandarinave i takonte ana e katërt. Limonat e ishullit ishin të dëgjuar për aromën e tyre të veçantë dhe formën që ngjasonte me gjinjtë e mbushur me qumësht të mëmave të reja. Me të hapur një nga verdhoshët e dielltë, aroma përhapej në ajër, hynte në flegrat e hundës dhe mbetej në cipën e duarve, derisa uji i detit të grishte me lodru e me u harru në të.
Zonja e maceve humbiste dy herë në ditë në hapësirën e kaltër. Ikte aq larg, sa ngjante si një pilivesë në shtresën vezulluese, ku vetëm pulëbardhat lëshoheshin disa herë në pikiatë. Dy prej tyre fluturonin në vijëza rethore në qiell, derisa ajo arrinte bregun. Qetësisht hiqte rrobat e njoma dhe nën kimononë me lule gardenje, vishej me lëvizje të buta gazele.
Për të arritur në vilë ecte përherë në krahun e majtë të rrugicës që kurbëzohej lehtas, duke u ngjitur pak nga pak. Në atë krah ndodheshin dy hotele, nga muri rrethues i të cilëve kishin nxjerrë fytyrat ngjyrë portokalle, violet e rozë dhjetra lule kurreshtare. Të mërzitura nga pushuesit e plogësht, që ditën e kalonin brenda në pishinën me ujin termal dhe flisnin një gjuhë të çuditshme, ku “zh,zh,zh” zinte një vend të konsiderueshëm, kurreshtja i shtynte t’i kacavirreshin murit dhe të shikonin ç’bëhej përtej tij. Zonja e maceve u kishte rënë në sy që ditën e parë. Sapo kishte kaluar atë shtëpinë e kuqe me disa statuja engjëjsh në oborr, pa arritur tek arra e madhe, ishte ndalur papritmas. Nga pas trungut të arrës, Mami Blu, më e bukura e maceve të rrugicës, kishte dalë e ndjekur nga 3 kotele, që vetëm sytë u dalloheshin, aq të dobët ishin. Zonja u përkul dhe i pëshpëriti diçka me zë të ulët. Lulet nuk e njohin gjuhën e maceve dhe vetëm pak prej tyre kuptojnë atë të njerëzve, kështu që vendosën të presin për të parë ç’do të ndodhte më tej. Pas pak kohe zonja doli sërish nga vila me një qese në dorë, që lëshonte një fëshfërime aromëmirë. Nën hijen e arrës hapi qesen e shtroi një gosti në pjata të ndryshme për familjen e uritur. Kotelet nuk i preku, vetëm u mbushi disa herë pjatat, që ato lëpinin me gjuhën e tyre të hollë. Mamin Blu e inkurajoi disa herë të hante, por më kot, se macja rrinte në përgjim për të parë nëse kishte ndonjë rrezik të mundshëm, që mund t’i avitej koteleve nga të dyja anët e rrugicës. Pasi barkushet u mbushën dhe gjuhët e vogla, nën shëmbullin e mëmës, bënë tualetin macor, një nga një u zhdukën pas trungut të arrës në një vend ku flinin kutullaç, mbështjellë me njëra – tjetrën.
Ky rit u bë zakon të përsëritej dy herë në ditë, në mëngjes e në darkë, në të njëjtën orë. S’kaloi shumë e kotelet u mbushën dhe u rritën, e tashmë i afroheshin pa frikë zonjës, kur ajo i thërriste secilit në emër. Rossellini që ishte më filozofi dhe poeti nga të tre, përtypej ngadalë teksa mendohej dhe pasi mbaronte, hipte mbi një gur, nga ku shikohej deti. Pauri që dridhej edhe nga fluturimi i një fluture, strukej pranë mamit dhe nuk ndahej prej saj. Grigi, që mori shpejt rolin e vëllait të madh, kryesonte lojrat.
Me të dalë nga porta e madhe e vilës në 7 të mëngjesit, fësh-fëshja e qeses në duart e zonjës ishte kthyer në sinjalin njohës, që veshët e buta e dëgjonin edhe në gjumë. Atëherë brofnin nga të katër anët dhe ngatërroheshin përmes këmbëve të saj, udhës për tek arra. Kur gostia mbaronte, fshiheshin sërish për t’u shfaqur, kur zhurma e portës metalike lajmëronte daljen e dikujt nga vila. Veshët drejtoheshin e si antena satelitore ktheheshin andej, dhe me të kapur hapat e njohura brofnin si kalusha të vegjël, për të shoqëruar zonjën e tyre deri në fund të rrugicës.
Përherë tre të vegjlit ecnin përpara saj, si tre muskëtierët dhe Mami Blu në bisht të korteut.
Ky shoqërim nga kjo truprojë e nderuar ndodhte 4 herë në ditë, në vajtjet dhe ardhjet nga deti të Zonjës, mëngjes e pasdite. Dëshmitarë qenë banorët e vilave të ndryshme, si dhe gjithë lulet kacavjerrëse mbi muret e dy hoteleve.
Javët kaluan dhe dita e ikjes afroi. Natën e fundit zonja u shtroi një gosti mbretërore dhe përveç ledhatimeve, iu dha porosi se si të kujdeseshin për vetveten, derisa ajo të vinte sërish vitin e ardhshëm. Kur erdhi çasti i ndarjes, supet iu drodhën dhe pikat e lotit filluan të bien rrëke, aq sa edhe arra u përqeth. Kur mbylli portën me kangjella të vilës, dalloi një hije që mundohej të hynte pas saj. Ishte Pauri, që me gjithë fuqitë kërkonte një hapësirë për ta ndjekur. I foli, por ai, si i kapur prej marrisë, nuk dëgjoi dhe mundohej sërish të hynte.
Për herë të parë Gocciola hapi gojën e lëshoi një të lehur paralajmëruese. Hija e Paurit u largua nëpër natë drejt siluetës së Mamit Blu, që e priste disa hapa më tej. Të katër bashkë pranë e pranë në heshtje të plotë, u zhdukën pas hijes së errët të arrës.
Lulet mbi mure ishin mbyllyr me kohë, që kur nata u afrua dhe vetëm hëna qe dëshmitarja e vetme e kësaj historie dashurie, që vazhdon të tregohet nga banorët e shtëpisë së kuqe dhe kopshtari i dy hoteleve. Ky i fundit e ka të dëgjuar nga lulet kurreshtare të mureve.
Çdo të mërkurë, Mario Fedele i çon lule zonjës së tij në varreza dhe ulet e merr kohën e duhur për t’i treguar të rejat e fundit.
Me t’u kthyer në shtëpi, kontrollon telefonin për ndonjë mesazh. Zonjën e maceve e presin sërish të vijë. Si çdo vit, në apartamentin ku dritaret e dhomës së gjumit shohin malin Epomeo.