Kryeministri në detyrë i Kosovës, Albin Kurti, ka konfirmuar zyrtarisht ekzistencën e përgjimeve të paligjshme të realizuara nga zyrtarë të lartë serbë gjatë takimeve në Bruksel, në kuadër të dialogut Kosovë–Serbi. Sipas Kurtit, ky veprim përbën një strategji të mirëorganizuar të sabotimit të procesit të dialogut nga ana e Serbisë dhe përfaqëson një precedent të rrezikshëm për marrëdhëniet ndërkombëtare dhe vetë rolin e Bashkimit Europian si ndërmjetës.
Skandali u bë publik përmes emisionit investigativ “Five” në televizionin Dukagjini, ku u transmetuan incizime audio të realizuara më 17 shtator 2020 në Bruksel nga ndihmësdrejtori i Zyrës për Kosovën në qeverinë serbe, Igor Popoviç. Në këto përgjime, Popoviç dëgjohet duke diskutuar me zyrtarë të tjerë serbë dhe një përfaqësues europian për çështje që përfshijnë pronat në Kosovë, ndërsa sipas burimeve, bisedat janë zhvilluar në mënyrë të fshehtë, pa dijeninë e palës kosovare dhe jashtë kornizës së lejuar nga protokollet diplomatike.
“Kemi të bëjmë me një rast të rëndë të përgjimeve të paligjshme nga Serbia, i cili ekspozon strategjinë sabotuese të saj në dialog,” deklaroi Kurti gjatë mbledhjes së fundit të Qeverisë, duke theksuar se ky veprim komprometon rëndë integritetin e procesit të ndërmjetësuar nga BE-ja.
Për më tepër, janë publikuar edhe mesazhe që lidhnin Popoviçin me Bojan Dimiçin, një nga drejtuesit e shërbimit sekret serb, duke ngritur dyshime të forta për ekzistencën e një rrjeti spiunazhi që ka vepruar nën hijen e bisedimeve zyrtare. Nëse këto lidhje vërtetohen, atëherë nuk bëhet fjalë për një incident të izoluar, por për një ndërhyrje të mirëkoordinuar të shërbimeve serbe në territorin diplomatik të Brukselit.
Situata është tensionuar më tej me arrestimin e Popoviçit më 18 korrik në Kosovë, pasi ai kishte etiketuar Ushtrinë Çlirimtare të Kosovës si “organizatë terroriste” – deklaratë që u konsiderua provokuese dhe e papranueshme nga autoritetet kosovare. Arrestimi është parë gjithashtu si përgjigje ndaj akuzave më të gjera për përfshirje të tij në aktivitete të paligjshme të spiunazhit.
Megjithatë, Brukseli deri tani ka qëndruar në heshtje, pa asnjë reagim zyrtar ndaj skandalit, çka ka nxitur kritika në qarqet diplomatike në Prishtinë. Mungesa e një qëndrimi të prerë nga BE-ja vihet në kontrast me rolin e saj si ndërmjetës dhe garantues i procesit të dialogut, duke vënë në pikëpyetje paanshmërinë dhe efektivitetin e saj në menaxhimin e tensioneve ndërmjet dy shteteve.
Për Kosovën, ky skandal është një sinjal alarmi për nevojën e rritjes së vigjilencës në proceset ndërkombëtare dhe mbrojtjen e sovranitetit politik e diplomatik.